SGK Sinh Học 12

ISBN: 9786040141835

Tác giả: Nguyễn Thành Đạt, Phạm Văn Lập, Đặng Hữu Lanh, Mai Sỹ Tuấn

Nhà xuất bản: NXB Giáo Dục Việt Nam

Bài 2: Phiên mã và dịch mã

BT: 1 2 3 4 5

Quá trình dịch mã tại riboxom diễn ra như thế nào?

Hoa Huyen

Dịch mã (giải mã): là quá trình tổng hợp chuỗi polipeptit (prôtêin) diễn ra trong tế bào chất.

Quá trình dịch mã tại ribôxôm chia thành 2 giai đoạn:

Giai đoạn 1: Hoạt hoá axit amin
- Nhờ các enzim đặc hiệu và năng lượng ATP, các aa được hoạt hóa và gắn với tARN tương ứng tạo thành phức hợp aa-tARN
- Sơ đồ hóa:

aa + ATP →→ aa-ATP →→→ phức hợp aa-tARN

(Hoạt hóa)

Dựa vào sơ đồ minh họa ta có thể thấy giai đoạn 2 của quá trình dịch mã gồm 3 giai đoạn nhỏ:

Bước 1. Mở đầu

Đầu tiên tiểu phần bé của Riboxom tiếp xúc với mARN tại vị trí đặc hiệu có mã AUG
aa- tARN mang aa mở đầu metionin (ở sinh vật nhân thực), hoặc Foocminmetionin (ở sinh vật nhân sơ) tiến vào mARN bổ sung mã mở đầu theo NTBS (A-U, G-X)
Tiểu phần lớn của Riboxom liên kết với tiểu phần bé tạo thành Riboxom hoàn chỉnh

Bước 2. Kéo dài chuỗi Polipeptit

Tiếp theo, aa1-tARN gắn vào vị trí bên cạnh, bộ 3 đối mã của nó cũng khớp với bộ 3 của axit amin thứ nhất trên mARN theo NTBS.
Enzim xúc tác tạo thành liên kết peptit giữa axit amin mở đầu và aa1 (Met-aa1). Riboxom dịch chuyển đi 1 bộ 3 đồng thời tARN được giải phóng khỏi riboxom.
Tiếp theo, aa2-tARN lại tiến vào riboxom, quá trình cũng diễn ra như đối với aa1
Quá trình cứ tiếp tục tiếp diễn cho đến cuối phân tử mARN

Bước 3. Kết thúc

Khi Riboxom tiếp xúc với mã kết thúc (UAA, UAG, UGA) thì quá trình dịch mã dừng lại
Riboxom tách khỏi mARN, giải phóng chuỗi polipeptit
aa mở đầu bị cắt khỏi chuỗi polipeptit tạo Pr có cấu trúc hoàn chỉnh

Sơ đồ minh họa giai đoạn 2 quá trình dịch mã

Kết luận

Qua 1 lần dịch mã cho ta kết quả

Từ một phân tử mARN trưởng thành có 1 riboxom trượt qua sẽ tạo thành một chuỗi polipeptit cấu trúc bậc 1 hoàn chỉnh.
Chuỗi polipeptit sau khi được tổng hợp thì tiếp tục biến đổi để hình thành các cấu trúc bậc 2, 3, 4 để thực hiện các chức năng sinh học.

Đánh giá

Báo sai phạm

Bạn có phương pháp giải hay hơn?

Nếu thấy hay, hay ủng hộ ngay!

1 lời giải

1 lời giải

1 lời giải

1 lời giải