Giải bài 3 trang 18 SGK Sinh học 12

Biểu hiện hoạt động của các gen diễn ra như sau

• Khi môi trường không có lactozo

Sơ đồ Cơ chế điều hòa hoạt động của operon Lac khi môi trường không có lactozo

Dựa vào sơ đồ ta có thể thấy: Khi môi trường không có lactozo protêin ức chế do gen điều hòa tổng hợp sẽ liên kết vào vùng vận hành làm ngăn cản quá trình phiên mã của gen cấu trúc.

• Khi môi trường có lactozo

 Sơ đồ Cơ chế điều hòa hoạt động của operon Lac khi môi trường có Lactozo

• Lactozo (đóng vai trò như chất cảm ứng) đã liên kết với protein ức chế làm biến đổi cấu hình không gian nên protein ức chế bất hoạt và không gắn với vùng vận hành do vậy ARN polimerase có thể liên kết được với vùng khởi động để tiến hành phiên mã. Sau đó, các phân tử mARN của gen cấu trúc Z, Y, A được dịch mã tạo thành các enzyme phân giải đường lactose.
• Khi lactôzơ bị phân giải hết, chất ức chế được giải phóng, chất ức chế chuyển từ trạng thái bất hoạt sang trạng thái hoạt động đến bám vào gen chỉ huy và opêron lại chuyển sang trạng thái bị ức chế.